nog eentje dan....goed, twee, drie...

"You know, if you have to construct something you can make a garage out of it or you can make a cathedral out of it. The same means, the same structural methods we use for all these things. It has nothing to do with the level you are working on. What I am driving at is to develop a common language, not particularly individual ideas. I think that is the biggest point in our whole time. We have no real common language. To build that, if possible, if we can do that, then we can build what we like and everything is all right. I see no reason why that should not be the case. I am quite convinced that will be the task for the future."

-JP: "Will new materials greatly change the style of our times?"
M: "No, I don't think so because what I tried to do in architecture is to develop a clear structure. We just are confronted with the material. How to use it in the right way is what you have to find out. It has nothing to do with the shape. What I do,....,we should just call a structural approach. We don't think about the form when we start. We think about the right way to use the materials. Then we accept the result.
Grand ideas, you know, we keep high in the air when we are working. We don't want them to come down. Often we are ourselves surprised what comes out of it. I collect the facts. All the facts as much as I can get. I study these facts and then I act accordingly."

M: "The sociologists tell us we have to think about the human beings who are living in that building. That is a sociological problem, not an architectural one. That always comes up, you know. But that is a sociological question. I think the sociologists should fight that out. That is not an architectural question."
-JP: "And can't be solved architecturally?"
M: "No. It could be solved if they would give us a program. But first they have to prove that their idea is a sound one in the sociological field. They would like to make us responsible for that, you know! No, not with me!"

Kan niet veel duidelijker lijkt me.

In his own words..

Jaja, het wordt hier wat stil, maar hier een leuke serie quotes van onze godfather Mies. Leestip: eerst even Hays' 'Between culture and form' voor de geest halen, dan dit lezen. Fantastisch. Al deze leuke quotes komen uit 'The oral history of Modern Architecture' van John Peter (JP). Vooral leuk voor Michiel en liefhebbers van mixen in het algemeen.

"I throw often things out [ideeën] I like very much. They are dear to my heart, but when I have a better conviction, a better idea, a clearer idea, then I follow the clearer idea."

-JP: "So you sought what was characteristic of the epoch."
M: "What is the essence of the epoch. And that is the only thing we really can express, and what is worth to express."

"I don't want to be interesting, I want to be good"

"I am not working on architecture, I am working on architecture as a language."

"In fact, I think the Barcelona Pavilion, if I would have built it in brick, it would be as good a building. I am quite sure it would have been not as succesful as marble, but that has nothing to do with the idea."

-JP: "And your sketches for the glass skyscraper?"
M: "There I was interested in glass and what can be done with glass buidlings. I tried to avoid certain glare or dead front. ...they were just studies in glass. I was thinking about a building all right, but that was a particular study in glass."

JP: "You set the Seagram Building back at a time when nobody else set buildings back.
M: "I set it back so you could see it. That was the reason. You know, if you go to New York
you really have to look at these canopies to find where you are. ..So I set it back for this reason."
JP: "Why was the material bronze?
M: "We used bronze because of the client. Just in the talk we had, he said, "I like bronze and marble". I said, "That's good enough for me!""

Poster wordt film

Website van AMO, filmpje van Ridley Scott, de meisjesachtigheid van Miuccia Prada;

http://www.pradaparfums.com/

Architektur und Verbrechen

of: wat heeft 100 jaar moderne architectuur ons gebracht.

Sassenheim is een gemeente van een kleine 15000 inwoners, tussen Leiden en Lisse. Een uitgebouwd bollendorp, dus wel een winkelstraat met HEMA en AH. De ambities van de lokale ondernemers en de (binnenkort opgeheven) gemeente rijken natuurlijk verder! Zie daar: een centrumplan! Een gemixed programma met woningen en winkels en water. Het plan komt van een Haags bureau, KOW groep.

De vraag is natuurlijk, wat voor architectuur is hier geschikt, wat voor stijl (als je in die termen denkt). Blijkbaar hebben we Sassenheim jarenlang niet op waarde geschat, want wat blijkt: KOW ziet de gemeente als sterk verwand aan Amsterdam en de klassieke Hollandse waterstad in het algemeen. Tel daar wat Parijse invloed bij op en zie daar: cremekleurige kroonlijsten, 'grachtenpandarchitectuur', fijn gekleurde bakstenen, parkeer-'plein'....

Wat moeten we met deze architectoische faux pas?Of kan dit gewoon? Het verkoopt, zeker weten, maar moet het zo nep?
En neem van mij aan: de zogenaamde verwijzingen naar plaatselijke architectuur zijn wel erg vreemd geïnterpreteerd door KOW.

(onder de noemer: persoonlijke frustratie)

verwarring

'Iconografie' leidt bovendien aan een te letterlijke overname uit het Engels

volgens van Dale:

ico·no·gra·fie (de ~ (v.), ~ën)
1 beschrijving van kunstwerken

In het Engels:


i·co·nog·ra·phy ( P ) (k-ngr-f)n. pl. i·co·nog·ra·phies
1a. Pictorial illustration of a subject.
1b. The collected representations illustrating a subject.
2. A set of specified or traditional symbolic forms associated with the subject or theme of a stylized work of art.
3. A treatise or book dealing with iconography.

Het lijkt me dat Wichiel zich op de Engelse vertaling heeft gericht.

Winona

Dat is een interessante vraag. Een mogelijk antwoord ligt in concepten als 'after-image', zoals Ben van Berkel dat definieert. Een after-image is datgene dat je je nog kunt herinneren van een gebouw. Een sterkere after-image zou dan gelijk kunnen staan met een betere architectuur. Dat klinkt misschien abstract, maar misschien moeten we proberen te denken in ervaringen en die ervaringen met elkaar te vergelijken, in plaats van 'plaatjes' met elkaar te vergelijken.

Verder wil ik niet de risico's van iconografische architectuur ontkennen of bagataliseren. Het lijkt mij een groter risico 'iconografie' a-priori af te wijzen als iets dat niet deugt.

Ik was laatst in het Scheepvaart College in Rotterdam van Neutelings Riedijk. Alles aan dat gebouw is ondergedompeld in de iconografie van de scheepvaart: De gevel - gestapeld containers; overstek - hijskraan; bekleding collegezaal - zwemvesten; kasten - houten marine-kasten; de raampjes in de deuren - patrijspoorten; verlaagd plafond - zeildoek.

Dat is een extreem letterlijke rendering van iconografie. Alejandro zou dat nooit zo letterlijk doen. Hoe ver kun je ermee gaan?

Ik wil tenslotte benadrukken dat het lijkt alsof iconografie in de geschiedenis nog nooit zo'n prominente positie heeft ingenomen in de architectuur, in ieder geval in NL niet, en dat het daarom van ultiem belang is over dit onderwerp na te denken en te debatteren. In ons congres komt het trouwens alleen zijdelings ter sprake met sprekers als Neutelings, Kamiel (van NL) en Alejandro.

Decoda Ryder

(voor wie Michiels tekst gelezen heeft)

Als je architectuur beschrijft als een proces van decoderen en hercoderen en je vervolgens stelt dat hèt verschil tussen kritische en projective architectuur de mate van hercoderen is, rijst bij mij de vraag: bestaat er 'goede' hercodering en 'slechte' hercodering?
Natuurlijk kan alleen de mate van hercodering geen maat zijn voor de kwaliteit van architectuur. Ik ben het bijvoorbeeld eens met Egbert in zijn kritiek op Alejandro's eigenlijk nogal doorzichtige gebruik van iconografie. Ook al is dit dan een stevige hercodering, is het dan ook meteen goede architectuur?
Ik zit nu even te speculeren, maar is het misschien mogelijk bepaalde kwaliteiten toe te kennen aan het projective hercoderen, anders dan slechts de mate waarin gehercodeerd wordt? Iets waardoor we dichter bij een 'definitie' van projective architectuur kunnen komen? Of is zo'n onderscheid tussen 'goede' en 'slechte' achitectuur achterhaalt in een post-moderne wereld?

Het echte probleem

Pastors, Theo van Gogh, 'populist' Pim... met zulke woorden lijkt het probleem hier in Nederland gigantische proporties aan te nemen.

Natuurlijk hebben hoogbouwwijken zo hun eigen problemen, zoals geluidoverlast en minder fijne portiek & galerij situaties. Maar het blijft fysiek-deterministisch klinken om architectuur de schuld te geven. New Orleans is een van de armste steden van de Verenigde Staten terwijl elke arme bewoner wel een villa heeft. Een armzalig villa, dat wel, maar dan nog. Armoede los je niet op door te slopen.

Een mooie conclusie uit het artikel is dat blijkbaar de politieke kleur van een gemeenteraad geen verschil maakt. Een andere conclusie zou kunnen zijn dat zowel links als rechts geen fatsoenlijk antwoord heeft, anders dan slopen.